چشم‌انداز بازار رمزارز و توکن سازی دارایی‌ها زیر ذره‌بین سازمان بورس
مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار در گزارشی پژوهشی به بررسی مسیر تحول بازار رمز ارز، توکن‌سازی دارایی‌ها و لزوم تعیین الزامات نظارتی پرداخته است.
مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار در گزارش پژوهشی که در فروردین ۱۴۰۲ منتشر شده است به بررسی مسیر تحول بازار رمز ارز، توکن‌سازی دارایی‌ها و لزوم تعیین الزامات نظارتی در این حوزه پرداخته است.
سرفصل‌های این گزارش به شرح زیر است:
بازار رمزارزها
توکنایز کردن دارایی‌ها
بازارهای سرمایه و فرآیند توکن سازی
بورس‌های توکن
تفاوت بورس‌های سنتی با بورس‌های توکن
نگرانی‌های نظارتی و مبادلات دارایی‌های رمزنگاری شده
چالش‌های جدید و الزامات نظارتی
در چکیده این گزارش پژوهشی آمده است: با حرکت به سمت عصر دیجیتال، رمزنگاری پیشرفت‌های چشمگیری را تجربه کرده است. این فرایند که در گذشته تنها در حوزه‌های دولتی کاربرد داشت، برای ایجاد سطح بالایی از حریم خصوصی در سیستم‌های دیجیتال جدید، از جمله سیستم‌های پرداخت‌های الکترونیکی، به سطوح عمومی وارد شد.
اگرچه امروزه تمایل بر آن است که رمزارزها را به عنوان یکی از انواع دارایی‌های رمزنگاری شده طبقه‌بندی کنند، اما ظهور این پدیده تحت عنوان رمزارز صورت پذیرفت و علیرغم اینکه شکل‌گیری بلاک‌چین در این فرایند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، استفاده از بیت‌کوین در تراکنش‌ها بود که به پیدایش رمزارزها منجر شد.
دارایی‌های رمزنگاری شده تمثالی دیجیتال از ارزش یا حقوقی هستند که پتانسیل آن را دارند که منافع قابل توجهی را هم برای فعالان بازار و هم برای مشتریان به ارمغان بیاورند. با ساده‌سازی فرآیندهای افزایش سرمایه و افزایش رقابت، انتشار دارایی‌های رمزنگاری شده می‌تواند راه ارزان‌تر، کم‌هزینه‌تر و فراگیرتری را برای تأمین مالی شرکت‌ها فراهم کند.
دارایی‌های رمزنگاری شده را به صورت کلی در ۶ گروه توکن‌های پرداختی، توکن‌های کاربردی، توکن‌های اوراق بهادار، توکن‌های با پشتوانه دارایی، استیبل کوین‌ها و توکن‌های هیبرید طبقه‌بندی می‌کنند. مفهوم دارایی‌های رمزنگاری شده با مفهوم عرضه اولیه کوین ICO همراه است که می‌توان آن را به عنوان عرضه اولیه عمومی (IPO) برای رمزارزها در نظر گرفت؛ که نهایتأ به عرضه اولیه توکن‌ها بر بستر یک صرافی ارز دیجیتال (IEO) و پس از آن به انتشار توکن اوراق بهادار (STO) تکامل پیدا کرد.
STO، فرایند انتشار اوراق بهادار با استفاده از فناوری بلاک‌چین به صورت تنظیم شده و تحت نظارت است و شامل خلق توکن‌های دیجیتال بلاک‌چین می‌باشد. دارایی‌های رمزنگاری شده، از جمله استیبل کوین‌ها، هنوز به عنوان ریسک برای نظام مالی جهانی شناخته نمی‌شوند، اما برخی از بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه در حال حاضر تحت تأثیر آن قرار گرفته‌اند. لذا، در این گزارش علاوه بر روند طی شده در بازار رمزارزها و در نهایت فرایند توکنایز کردن، به چالش‌های پیش رو و لزوم تعیین الزامات نظارتی مناسب در این شرایط پرداخته شده است که بنا به درخواست صندوق بین‌المللی پول، باید توسط نهادهای ناظر بر بازار سرمایه مد نظر قرار گرفته شود.
در راستای این چالش‌ها، صندوق بین‌المللی پول، توصیه‌های کلیدی را در دو گزارش مربوط به فین‌تک، تحت عناوین: الف) نظارت بر اکوسیستم کریپتو: استیبل کوین‌ها و ترتیبات؛ و ب) نظارت بر اکوسیستم کریپتو: دارایی‌های رمزنگاری شده بدون پشتوانه، ارائه نموده است. در این گزارش، ضمن معرفی ریسک‌های کلیدی مطرح شده توسط صندوق بین‌المللی پول، اقدامات نظارتی پیشنهادی نیز به صورت موردی بررسی شده است.
لازم به ذکر است که این اقدامات نباید به عنوان یک راه حل دائمی تلقی شود، زیرا انگیزه‌های قوی و جایگزین‌های تکنولوژیک بسیاری برای دور زدن چنین محدودیت‌هایی وجود دارد. در عوض، نهاد ناظر باید به محرک‌های اصلی استفاده از استیبل کوین، مانند شرایط بالقوه ضعیف اقتصاد کلان یا نیازهای پرداخت دیجیتال برآورده نشده، رسیدگی کند.
